Geacht College,

Op basis van artikel 42 van de organisatieverordening van de gemeenteraad stellen wij vragen over de ontwikkeling van een nieuwe beheervisie voor landgoed Schaffelaar (het Schaffelaarsebos).

Al sinds haar oprichting zet Lokaal Belang zich in voor het behoud van het ‘groene kapitaal’, de kostbare bomen in onze gemeente. Om tal van redenen zijn bomen belangrijk. Vanuit het perspectief van klimaat, duurzaamheid, water en ecologie, in het kader van gezondheid (zuurstofproductie, opname van fijnstof en stikstof) en uiteraard voor de kwaliteit van de leefomgeving. Bomen zijn mooi en daar genieten veel mensen van, het is een beleving. Deze recreatieve functie vinden wij erg belangrijk in het kader van fysiek en mentaal welbevinden; een belangrijke opgave van de gemeente. Wij zijn erg blij dat dit belang door de gemeente erkend wordt en dat er nu gewerkt wordt aan een bomenbeleidsplan, een door ons lang gekoesterde wens. Ook zijn we blij met de aan ons voorgelegde Omgevingsvisie met daarin heldere standpunten over groen, bomen zoals de streefwaarde van ‘3-30-300’. Wij zien de ontwikkeling van het bomenbeleidsplan met belangstelling tegemoet. Dit betreft echter wel de bomen die door de gemeente Barneveld beheerd worden, ruim 34.000 en dus niet de bomen in het beheer van anderen.

Lokaal Belang is de afgelopen jaren ook pleitbezorger geweest en is dat nog steeds, van het behoud van het Schaffelaarsebos zónder grootschalige kap; een bos dat beheerd wordt door Stichting Geldersch Landschap & Kasteelen (SGLK). Lokaal Belang is van mening dat beheerders van bossen, zoals bijvoorbeeld SGLK, de kennis en kunde in huis hebben om de bossen te beheren en te onderhouden en daar hebben wij waardering voor. Zij hebben ook, net als wij, hart voor het bos en de bomen. Het SGLK is een maatschappelijke organisatie, wat betekent dat zij ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft.

Wij hebben in het verkiezingsprogramma duidelijk uitgesproken dat de recreatieve functie van de bossen dient te prevaleren boven de belangen van bosbouw. Deze bosbouw vindt ook in het Schaffelaarsebos plaats bij het zogenaamde veertienlanenpunt. Vanuit het perspectief van SGLK is de huidige visie hierop het terugbrengen van ‘cultuurhistorische waarde’. Echter, dat betekent hier het terugbrengen van de functie van vroeger, namelijk ‘productiebos’ (eikenhakhout). In een werkbezoek en gesprek destijds, is deze visie met ons gewisseld en bevestigd. De consequenties van ‘productiebos’ is een keer in de zoveel tijd een massale kap van een ‘taartpunt’; voor ons zeer ongewenst en niet in lijn met de functie die het bos in onze ogen a priori heeft. Destijds hebben wij al aangegeven dat een visie ook anders zou kunnen, waar ander keuzes uit kunnen voortvloeien. Dat werd ons toen ook bevestigd.

Nú is dat moment aan de orde; SGLK gaat een nieuwe beheervisie maken voor het Schaffelaarsebos. Een uitgelezen kans om in te zetten op een andere richting op dit gebied. Onze waardering is dan ook groot dat SGLK de vraag ‘Wat moet er de komende twintig jaar gebeuren met het Schaffelaarsebos’ voorlegt aan o.a. inwoners. Zij geven aan dat de input van inwoners gewenst is. Inmiddels heeft er een inloopavond plaatsgevonden en er is een klankbordgroep samengesteld met belanghebbenden waaronder IVN, de gemeente, het waterschap en huurders. Ook dat stellen wij op prijs; die maatschappelijke verantwoordelijkheid wordt genomen en zo hoort het.

Wij willen graag meer weten over het proces, de rol van de gemeente hierbij en daarnaast willen wij een aantal zaken aan de orde stellen. Wij stellen dan ook de volgende vragen:

1. Bent u het met ons eens dat o.a. het Schaffelaarsebos, naast de natuurwaarden, een belangrijke functie heeft op het gebied van recreatie voor mensen, ook in het kader van fysiek- en mentaal welbevinden?
2. Ziet u de ontwikkeling van een nieuwe beheervisie voor het Schaffelaarsebos, net zoals wij, als kans om richting aan ontwikkelingen van het Schaffelaarsebos mee te geven richting SGLK?
3. Wij lezen dat de gemeente vertegenwoordigd is in een klankbordgroep.
   a. Wat is uw rol en taak precies?
   b. Kunt u een inkijkje geven in de positie van de klankbordgroep zowel als het gaat om proces als om inhoud op weg naar de nieuwe beheervisie?
   c. Heeft u inspraak in de vaststelling van deze nieuwe visie? Zoja, op welke manier?
   d. Hoe vaak bent u als klankbordgroep al bij elkaar geweest en wat is daar aan de orde geweest?
   e. Is er ook een rol voor de gemeenteraad? Zo ja, welke dan?
4. Bent u het met ons eens dat het hebben van ‘permanente bomen’ (lees: bomen die na het planten ‘altijd’ blijven staan tot het moment dat ze ‘op’ zijn) veel meerwaarde heeft op tal van gebieden (hoe ouder de bomen, hoe groter de ecologische waarde), waaronder ook de recreatieve functie en de functie in het kader van gezondheid?
5. Bent u bereid om binnen de mogelijkheden die u heeft met SGLK het gesprek aan te gaan om met hen te verkennen en hen ertoe te bewegen een andere keuze te maken dan de functie van ‘productiebos’ m.b.t. het veertienlanenpunt? Er is de mogelijkheid een andere keuze te maken in de nieuwe visie! De ‘taartpunten’ zijn technisch gezien anders in te richten, zodat daar ‘permanente bomen’ kunnen staan. Wij begrijpen dat daar wel wat voor nodig is en dat dit niet in een keer kan. Wij geven u ook graag mee dat indien SGLK belemmeringen hiervoor ziet, wij u oproepen om die belemmeringen met elkaar in kaart te brengen om te bezien hoe deze op te lossen zijn.
6. Welke aandachtspunten ziet u zelf nog in het kader van het behoud van het Schaffelaarsebos?
7. Bent u bereid SGLK te vragen de gemeenteraad (en inwoners) actief op de hoogte te houden van de ontwikkelingen van de nieuwe beheervisie?
8. Wij herkennen en erkennen met SGLK dat de druk op dit prachtige bos steeds groter wordt en ook om meerdere redenen. De gemeente groeit, er komen meer mensen en die willen graag recreëren. Dat laatste vinden we ook erg belangrijk maar het heeft wel invloed op het bos. Bent u bereid met SGLK af te tasten in hoeverre zij de uitbreiding van het Schaffelaarsebos, bijvoorbeeld in noordelijke richting, een idee vinden om nader met elkaar te bestuderen en af te wegen? Tenslotte, in de omgevingsvisie 2040 wordt ook gesproken over het belang van de uitbreiding van recreatieve gebieden in relatie tot de groei van de gemeente. Tijdens de behandeling van de Omgevingsvisie in de raadsvergadering van 16 juli, overwegen wij een motie op dit onderwerp.
9. Wij hechten veel waarde aan het evenement de ’Ballonfiësta’. Vele, zeer betrokken vrijwilligers realiseren daar met elkaar een topevenement met (inter)nationale allure. Het behoud van dit evenement in onze gemeente staat bij ons voorop! Tegelijkertijd realiseren wij ons dat het impact heeft op het bos. In een interview met SGLK geven zij aan dat de Ballonfiësta ‘op lange termijn steeds groter wordt’.
   a. Dat verraste ons enigszins, want is daar dan sprake van?
   b. Indien u hiervan op de hoogte bent, wat zijn die ambities dan precies en hoe kijkt u daartegenaan? Wat zijn eventuele vervolgstappen?
   c. Indien dit ook voor u een verrassing is, bent u bereid met de Ballonfiësta in gesprek te gaan om te verifiëren of deze uitspraak van SGLK klopt en hoe dit in elkaar zit? En kunt u daar dan ons een terugkoppeling op geven?

Vriendelijke groeten,

Namens de fractie van Lokaal Belang,

Gert Hein Kevelam
Raadslid
In samenwerking met Marcel Appelman
Raadscommissielid